βéta verval
- Gegevens
- Gemaakt op maandag 29 september 2025 13:47
- Laatst bijgewerkt op maandag 29 september 2025 14:27
- Gepubliceerd op maandag 29 september 2025 13:47
- Hits: 21
Wat is bètaverval?
Bètaverval is een vorm van radioactief verval waarbij in de kern een neutron of proton verandert door de zwakke kernkracht. Bij dat proces komen een elektron of positron en een neutrino vrij.
β⁻-verval (beta-min)
Een neutron verandert in een proton. Vrijgekomen deeltjes:
- een elektron (β⁻)
- een elektron-antineutrino (ν̄e)
(voorkomt bij kernen met een teveel aan neutronen)
β⁺-verval (positronverval)
Een proton verandert in een neutron. Vrijgekomen deeltjes:
- een positron (β⁺)
- een elektron-neutrino (νe)
(voorkomt bij kernen met een teveel aan protonen)
De rol van neutrino's bij bètaverval
Historisch en fysisch erg belangrijk: toen men de energie van uitgezonden elektronen mat, bleek deze continu verdeeld in plaats van discreet. Dat schond de behoudswetten (energie, impuls, impulsmoment) — daarom stelde Wolfgang Pauli de aanwezigheid van een onzichtbaar deeltje voor dat de ontbrekende energie wegdraagt: het neutrino.
Neutrino's zorgen ervoor dat behoudswetten gerespecteerd blijven in het vervalproces.
Waarom bètaverval belangrijk is
- Het leidde tot de voorspelling en ontdekking van neutrino's.
- Bepaalt welke isotopen stabiel zijn of radioactief vervallen.
- Speelt een sleutelrol in sterprocessen en supernova's.
- Heeft medische toepassingen — bijvoorbeeld PET-scans gebruiken β⁺-verval.