Groene energie bestaat niet

Michael More, en Jef Gibbs beiden bekend van documentaires zoals Fahrenheit 9/11 (2004), hebben een flinke uppercut uitgedeeld naar milieuactivisten met hun via You Tube te bekijken anderhalf uur durende pamflet "Planet of the Humans"(2020)". Zij staan niet alleen in hun kritiek op milieuactivisten en de mensen die geloven in de energietransitie. Ook Jean Marc Gancille met zijn boek "Ne plus se mentir"(2019) zegt dat het Een illusie zelfs een leugen is. dat het leven zoals de mensen in Noord Amerika en Europa leiden, zonder kolen, olie, aardgas en kernenergie, hetzelfde kunnen blijven maar dan zonder vernietiging van de planeet.

Volgens een rapport van Bloomberg uit juli 2018 zijn de investeringen in zonne-energie, windenergie en biomassa overal ter wereld gestagneerd. Hier tegenover staat dat tussen 2011 en 2016 twee keer zoveel benzine en gas is toegevoegd. Het tempo waarmee de energietransitie verloopt is zo laag dat als we zo doorgaan de energietransitie in de komende 363 jaar nog niet zal zijn afgerond. Dit berekende Ken Caldeira c.s.(2015, klimaatdeskundige. Hij rekende verder uit dat om daadwerkelijk schone hernieuwbare energie te gaan produceren, dit alleen bereikt kan worden, door jaarlijks tot 2050 zo'n 60 kerncentrales te gaan bouwen.

De documentaire "Planet of th Humans, laat, zien dat het inderdaad een wensdroom is dat groene energie ons en de planeet gaat redden.

De milieu activisten waren de grote voorvechters van deze groene energie want de uitstoot van CO2 veroorzaakt door het gebruik van fossiele brandstoffen olie en kolen moest een halt toegeroepen worden. Door de toename van CO2 in de atmosfeer is het broeikaseffect ontstaan waardoor de zon de aarde zodanig opwarmt dat de poolkappen en gletsjers smelten. De effecten daarvan zijn rampzalige overstromingen, verdroging van landbouwgronden, vernietiging van het zeeleven. verwoestijning, mislukte oogsten en massale bosbranden.

Michael Moore schetst met zijn documentaire een scenario dat het een luchtspiegeling is dat de moderne Europese en Amerikaanse mens door kan gaan met de huidige consumptie en welvaart. De reserves van de aarde afgemeten tegen de overconsumptie en overbevolking, laten dat niet toe.

De mens wordt met uitsterven bedreigt. Alleen de machthebbers van deze aarde lijken dat niet te beseffen, sneert Michael Moore.

De milieubeweging zag dit wel al ruim van tevoren aankomen en droomde van een duurzame toekomst met hernieuwbare materialen, producten en energie zonder het leefmilieu te verwoesten.

De groene energie moest een belangrijk deel van de verandering en oplossing brengen. Van zonnepanelen en windmolens is echter bekend dat er alleen energie geproduceerd wordt wanneer er zon of wind is. De hoeveelheid elektriciteit van zonnepanelen is bovendien beperkt zodat organisatoren van festivals die claimen dat zij volledig draaien op zonne-energie meestal ergens aan het oog onttrokken een biodieselgenerator hebben staan waar zij geen ruchtbaarheid aan geven. Bovendien hebben de organisatoren van het festival ervoor gezorgd dat ze hun stroom indien de generator onverhoopt onvoldoende blijkt te zijn, dat zij hun stroom van het stroomnetwerk kunnen betrekken. Uiteindelijk bleek het tijdens het festival natuurlijk te regenen.

President Obama en met hem in zijn spoor de politicus Al Gore van documentaire “An Inconvenient Truth”, de milieuactivist Bill McKibben, miljardairs Richard Branson en Michael Bloomberg en een aantal banken startten financiering van groene energie met de belofte te zorgen voor biobrandstoffen, grote zonne- en windparken.
Zoals het zo vaak gaat wanneer mensen zich zorgen maken over hun toekomst dan is men geneigd zich aan elke belofte en nieuwigheid vast te klampen en daarnaast zijn er ook altijd mensen die denken dat zij aan de ongerustheid van anderen heel veel geld kunnen verdien door gouden bergen te beloven.

Allereerst dient in herinnering gebracht te worden dat zonne- en windparken alleen energie opwekken wanneer er zon en wind is. Het probleem van de opslag van de geproduceerde energie door zon en wind is niet opgelost. De batterijcapaciteit is nog niet eens een honderdste van wat nodig is wanneer er extra energie nodig is bij te weinig wind en zon. Vooralsnog is het nodig gascentrales te hebben die snel aangezet kunnen worden of zelfs kernenergie. Daarnaast is het snel opstarten van centrales een groot probleem en kost extra energie.

De investering in windparken door kostbare materialen en benodigde fossiele brandstoffen is zo groot dat de CO2 uitstoot net zo goed op de oude niet duurzame manier had kunnen plaatsvinden en al helemaal wanneer je bedenkt dat deze windmolens slechts een levensduur van 20 jaar hebben en dat de gebruikte materialen niet herwinbaar zijn.

Ook over de opbrengst en productie van zonnecellen bestaan veel misverstanden. Een van de misverstanden is dat zonnecelen van zand geproduceerd kunnen worden. Dat kan echter niet omdat zand teveel onzuiverheden bevat. Voor de productie van zonnecellen word een hoge kwaliteit kwarts gebruikt. De winning van deze kwarts kost veel energie. En het voor het smelten van kwarts, zijn temperaturen van boven de 1800 graden nodig. Deze energie kan alleen worden opgewekt met fossiele brandstoffen zoals kolen. Hierbij komt veel CO2 vrij. Hier wil men vanaf immers kolen zijn geen schone energie. Dus worden de kolen vervangen door aardgas.
De fabrieken die met aardgas zonnepanelen produceren zijn echter te klein en groeien steeds groter zodat de uitkomst uiteindelijk is, dat zij evenveel CO2 uitstoten en veel meer aardgas dan ooit gebruiken.
Verder is het zo dat ook zonnecellen een beperkte levensduur hebben. Inmiddels zijn al vele zonneparken in de Verenigde Staten ontmanteld of staan ergens nutteloos te staan in een woestijn. De vraag is of er in de toekomst nog genoeg aardse reserves zijn om alles opnieuw te bouwen.

Over windmolens en zonnecellen moet bovendien gezegd worden dat zij niet zodanig geconstrueerd zijn dat de materialen makkelijk herwinbaar zijn. Vaak is er heel veel energie nodig om de materialen opnieuw te kunnen gebruiken.

Over de elektrische auto’s van tesla moet gezegd worden dat voor het produceren van de batterijen stroom wordt gebruikt uit het netwerk ter plaatse. Stroom die wordt opgewekt door kolencentrales. Voor het produceren van de batterijen zijn zeldzame aardmaterialen zoals lithium nodig. 90% van de bodem die hiervoor verwijderd dient te worden bevat uranium, thorium en andere stralingskernen. Om hier vanaf te komen wordt het over de plaatselijke woestijnbodem verspreid.
Het aluminium waarmee tesla zijn auto’s bouwt kost 8 keer zoveel energie dan staal.

Het grootste deel van de groene energie wordt geproduceerd door biomassacentrales en biobrandstoffen.

Wat betreft de productie van biobrandstoffen bleek al snel dat het gebruik van biobrandstoffen het gebruik van fossiele brandstoffen niet deed verminderen, Voor de productie van groene energie heeft men biomassacentrales bedacht. Deze worden gestookt met houtsnippers zogenaamde pellets. De hitte wordt benut voor het opwekken van stoom waarmee turbines in beweging worden gezet die elektriciteit opwekken. De houtsnippers worden niet alleen verkregen met afvalhout maar ook en voornamelijk met het kappen van bomen en hele wouden.
Heden ten dage wordt met biomassacentrales het grootste deel van de groene energie opgewekt. Op jaarbasis stookt een dergelijke biomassacentrale 400000 ton vers gekapt hout op. Om het hout te kappen en tot snippers of zogenaamde pellets te verwerken is bovendien veel fossiele brandstof nodig. Het is niet CO2 neutraal want dergelijke centrales stoten 400000 ton CO2 per jaar uit en het duurt vele tientallen jaren om al die bomen terug te laten groeien tot het formaat waarmee men ze gekapt heeft.

Veel biomassacentrales gebruiken bovendien aardgas. Daarbovenop worden banden en in carboleum en teer geïmpregneerde materialen, zoals spoorbielzen gebruikt omdat het jonge groene hout wat vaak nog nat is aan het branden te krijgen. Biomassacentrales stoten daarmee vervuilde lucht uit wat des te schadelijker is omdat zij dicht bij woongebieden geprojecteerd zijn. Het onderstaande kaartje laat de dichtheid van biomassacentrales in de VS zien.

Het is wederom een illusie dat biomassacentrales een alternatief zijn voor de huidige energiebehoefte. Wanneer men alle bomen in de VS zou kappen zou dat hooguit genoeg zijn voor de energieconsumptie van een jaar.

Het gekke is dat voorvechter van groene energie Bill McGibben deze biomassacentrales propageert. Dat laat het failliet zien van de groene energiebeweging. Zeker wanneer je bedenkt dat op de grond van de voor de gruwelijk stinkende biomassacentrales, gekapte wouden, niets meer wil groeien

De schaal waarop landen zoals de VS, Canada, Brazilië en Indonesië hun wouden tot houtpellets(lees biomassa) en biobrandstof verwerken en exporteren over de wereld is schrikbarend.

Om 150 miljoen liter biobrandstof in de vorm van ethanol te produceren uit bomen moeten vele tienduizenden vierkante kilometers bos gekapt worden. Geschat wordt dat dit meer dan een miljoen ton hout is wat gekapt wordt uit de wouden van de VS. Dat alles zou meer aardgas kosten dan het aan ethanol zou opleveren.
De in het begin van dit artikel genoemde figuren, Al Gore Bill McKibben, miljardairs Richard Branson en Michael Bloomberg en banken, zijn zich wel bewust van de impact die het gebruik van bomen voor biobrandstof en biomassa op de aarde heeft maar lijken de winst en profijt die hiermee voor hun te halen is toch uiteindelijk belangrijker te vinden.

De hulpbronnen van de aarde waar de mens zo gretig uit drinkt raken op. De afvalstroom die mensen produceren stapelen zich op op het land en in de zee. Denk aan de kolossale hoeveelheden elektronisch afval waar men geen raad mee weet: 44,7 miljoen ton op wereldwijde schaal, wat het equivalent is van 4500 Eiffeltorens. Sinds 2014 is dit volume toegenomen met 8% en tussen eind 2019 en 2021 komt daar nog 17% bij.
Hergebruik van materialen is nog ver. Minder dan 1% van het metaal dat noodzakelijk is voor nieuwe technologieën wordt op wereldschaal gerecycled.
Wat betreft landbouw, visserij, rivieren en grondwater zijn de grenzen al lang bereikt. Landbouw kan absoluut niet meer produceren als de huidige opbrengst. De zee is overbevist. De irrigatiecapaciteit van rivieren is tot het maximum gebruikt en het grondwater raakt op veel plaatsen op. Daarbij komt dat de agrarische sector volledig drijft op fossiele brandstoffen. Zie daar de kwetsbaarheid van de mens op wereldschaal. Er zijn meer mensen op de wereld dan de aarde aankan.

Een reddingsboei
Kennis nemend van dit alles moet ik denken aan de grote pedagoge Ida Dasberg en haar inaugurale rede "Hulde aan de Hoop" waarin zij verwijst naar het doemdenken dat bij de millennium wisseling van het jaar duizend en ook in de aanloop naar het jaar 2000 plaatsvond. Wij schieten niets op met gedachten over onze mogelijke ondergang. Hoe reel deze gedachten ook mogen zijn.
Literatuur
Astrid Helstone vertaalde voor VN: 1-5-2020 enkele hoofdstukken uit het e book van Jean-Marc Gancille, Ne plus se mentir(2019)
James Hansen, Kerry Emanuel, Ken Caldeira and Tom Wigley, Nuclear power paves the only viable path forward on climate change, theguardian, 3 Dec 2015

Video
Planet of the Humans: Michael More, en Jef Gibbs 2020