Maatschappelijke kosten bestrijding drugs

  • Afdrukken
De maatschappelijke kosten van de bestrijding van drugs zijn hoog. De gemeentes, de politie, rechters, penitentiaire instellingen, de verslavingszorg, de gezondheidszorg en families zijn er maar druk mee. En de kosten stijgen alsmaar. Dit zonder dat er noemenswaardig succes wordt bereikt.
Het woord bestrijding verdient allereerst uitleg want ook alcohol- , nicotine- en medicijn afhankelijkheid worden bestreden en de kosten van deze laatste bestrijding zijn vele malen lager. Terwijl hier wel aanmerkelijke successen worden geboekt. Hoe komt dat?
Sinds de opiumwet in 1912, zijn sommige middelen illegaal. Was het aanvankelijk slechts opium wat op straffe van wet, verboden werd, Inmiddels is er sprake van een indrukwekkende nog steeds groeiende lijst van bij de wet verboden middelen,
De overheid bepaalt welke middelen illegaal zijn. Hetgeen inhoudt dat producenten en verkopers strafbaar zijn. Gebruikers zijn strafbaar wanneer zij meer dan de toegestane gebruikershoeveelheid in hun bezit hebben.
De productie en handel in drugs zijn sinds hun verbod, ten prooi gevallen aan de georganiseerde misdaad. De bestrijding is in handen van justitie, openbaar ministerie en politie. Sindsdien is er een wedloop ontstaan tussen beide partijen die door geen van beiden gewonnen wordt met als gevolg dat de maatschappelijke kosten van de bestrijding van drugs de pan uit rijzen. Bij elke nieuwe zet van overheid, politie en justitie volgt een tegenzet door de georganiseerde criminaliteit.

Alcohol nicotine en door artsen voorgeschreven benzo's en opiaten zijn wettelijk toegestane middelen maar afhankelijkheid en gebruik wordt ook door de overheid bestreden. De bestrijding van alcohol- nicotine- en medicijn afhankelijkheid gebeurt voornamelijk door behandeling en voorlichting over de schadelijke effecten, beperking van de verkooppunten, reclame, leeftijdsgrenzen en wering uit werk- en openbare ruimten. Er is weinig bemoeienis van openbaar ministerie, rechterlijke macht en het politieapparaat. Er is natuurlijk noodzaak van bestrijding van tabak-smokkel en namaak maar dat is van verwaarloosbare omvang. Pogingen van strafrecht advocate Bénédicte Ficq in 2019, om de tabaksindustrie, namens namens "Sick of Smoking", Lia Breed, COPD-patiënt, en de Stichting Rookpreventie Jeugd, voor de strafrechter te dagen, zijn vooralsnog mislukt. tabak en nicotine zijn geen illegale producten. Wel zijn er reclamebeperkingen en restricties voor jongeren.
Voor alcohol geldt daar bovenop een restrictie voor gebruik in het verkeer. Dat er onder invloed van alcohol talrijke misdaden gepleegd worden, doet niet af aan de legaliteit van alcohol.

Onduidelijkheid over de maatschappelijke kosten van drugs

De totale maatschappelijke kosten van drugsbestrijding zijn complex. Deze complexiteit wordt er niet beter op omdat er wereldwijd een groeiende groep voorstanders is van legalisatie van drugs, die de kosten van drugsbestrijding anders becijfert dan tegenstanders van legalisatie.
Ter illustratie: Het Ministerie van Justitie, Centrale Directie Wetenschapsbeleid en Ontwikkeling bracht in juli 1995, een rapport uit waarin een schatting werd gemaakt van de maatschappelijke kosten die gepaard gaan met de bestrijding van drugs.
De delicten die door harddrugsverslaafden werden gepleegd veroorzaakten volgens dit rapport F650.000.000 aan maatschappelijke kosten. F240.000.000,- hiervan werd uitgegeven aan de bestrijding van de handel in harddrugs. Omgerekend in euro waren dit €294.960.000,- en €108.910.000,-.
Uit dat rapport valt verder op te maken dat het in zekere zin een weerlegging was van de werkgroep-Dufour, die in haar rapport 'Drugsbeheersing door legalisatie' (1994) een daling voorspelde, van de totale criminaliteit met 50-80% als gevolg van het wegvallen van het strafrechtelijk verbod op het gebruik van en de handel in drugs. Deze werkgroep schatte de maatschappelijke kosten van bestrijding van drugs veel hoger in dan het rapport van het Ministerie van Justitie.
Hier raken wij aan een belangrijke reden waarom er in Nederland te weinig gegevens zijn over de maatschappelijke kosten van de bestrijding van drugs en drugscriminaliteit. Een politieke reden. Degenen die voor legalisatie van drugs zijn hebben er baat bij om de totale kosten van de bestrijding van drugs en drugscriminaliteit veel hoger in te schatten dan degenen die zijn voor de bestrijding van handel in en productie van drugs.

Een berekening van met name de bestrijding van maatschappelijke kosten drugs en de daaruit voortvloeiende bate, kan vanwege ontbreken van gegevens niet meer zijn als een poging tot een berekening.
Het is niettemin belangrijk om een dergelijke berekening te maken. Leveren al die inspanningen en dat vele belastinggeld iets op?
Om te komen tot een redelijke evenwichtige schatting van de maatschappelijke kosten van bestrijding van drugs, moeten een aantal belangrijke factoren meegenomen worden:

- De kosten van de bestrijding van handel en verkoop van drugs.
- De gederfde accijns inkomsten over drugsproductie en handel.
- De kosten van behandeling van patiënten die afhankelijk zijn van drugs.
- De kosten gemoeid met voorlichting over de effecten van drugs.
- De verborgen kosten die gedragen worden door gezinsleden en werkgevers van patiënten die van drugs afhankelijk zijn

De kosten van de bestrijding van handel en verkoop van drugs

Uit actuele cijfers tussen 2016 en 2019 die ik van het internet geplukt heb, is een globale schatting te maken van het aantal euro's dat tegenwoordig jaarlijks door de Nederlandse samenleving wordt uitgegeven aan bestrijding van drugs. Deze schatting presenteer ik met de aantekening dat waarschijnlijk niemand in Nederland beschikt over de precieze cijfers van de kosten van drugsbestrijding. Je zou zeggen Nederland rekenmeester land maar dat valt tegen. Veel dingen worden onvoldoende bijgehouden.
welke actuele cijfers zouden dan een enigszins betrouwbaar beeld geven van de maatschappelijke kosten van de bestrijding van drugs? Hiertoe gaan wij te rade bij een bevooroordeelde onverdachte bron: Het tijdschrift voor de politie. Bart de Koning(2016) stelt hier dat de helft van de politie capaciteit, de rechterlijke macht en driekwart van de opsporingscapaciteit besteed wordt aan de bestrijding van drugscriminaliteit.

Wanneer wij uitgaan van de ruwe schatting die Bart de Koning in het tijdschrift van de Politie geeft en wij weten dat de regering in 2020 €6.246.000.000,- voor de politie reserveert hiervan wordt de helft = 0,5 x 6.246.000000,- = €3.123.000.000,- aan de bestrijding van drugscriminaliteit uitgegeven.
Voor rechtspleging en rechtsbijstand wordt in 2020 1.552.858.000,- gereserveerd. De helft daarvan is gerelateerd aan drugscriminaliteit: €776.428.000,-
aan opsporing wordt €816.616.009,- uitgegeven driekwart daarvan aan de opsporing van drugscriminaliteit. Dat is 0,75 X €816.616.009,-= €612.462000,-
sanctie toepassing waarmee o.a. het gevangeniswezen en reclassering gefinancierd worden kost €2.202.500.000,- de helft daarvan is drugsgerelateerd. Dat =0,5 x €2.202.500.000,-= €1.101.250.000,-
De diefstal van stroom door wietplantages kost volgens Netbeheer Nederland € 200.000.000,-
Branden wietplantages kosten verzekeraars jaarlijks € 60.000.000,-

De gederfde accijns inkomsten over drugsproductie en handel

De gederfde accijns over cannabis
Daar cannabis niet gelegaliseerd is, wordt er geen accijn over geheven. De gederfde accijns over cannabis heb ik gebaseerd op het geschatte gebruik in Nederland en een vergelijkbaar percentage accijns als tabak als referentie genomen.
Volgens de nationale drugsmonitor is de laagste schatting van het aantal gebruikers dat afgelopen jaar cannabis gebruikte 870.000. Er waren 540.000 maandelijkse gebruikers en 140.000 dagelijkse gebruikers. Ik steek een natte vinger in de lucht en ga er van uit dat de dagelijkse gebruikers ongeveer 5 gram per week roken. de 540.000 maandelijkse gebruikers hebben een geschat verbruik van 10 gram per maand. De gebruikers die zeggen het afgelopen jaar te hebben gebruikt maar niet afgelopen maand schat ik in op een jaarverbruik van 10 gram.
- 140.000 gebruikers besteden 140.000 x 5 gram keer * 52 weken x €10,- =€ 364.000.000
- 540.000 gebruikers besteden 540.000 x 10 gram x 12 maanden x €10,- =€ 648.000.000
- 190.000 gebruikers besteden elk 10 gram pers jaar x €10, =€ 19.000.000
- 870000 gebruikers besteden accijnsvrij €1.031.000.000.
De gederfde accijns voor cannabis is jaarlijks 0,56 x 1.033.999.000,-= € 577.360.000,-

De gederfde accijns over cocaïne
De gederfde accijns over cocaïne heb ik gebaseerd op cijfers van de nationale drugsmonitor 2018. Er wordt gesproken over 326.051 gebruikers die die een tot vaker cocaïne per jaar gebruiken. gezamenlijk besteden zij geschat €379342954,-
Aan gederfde accijns inkomsten is dat € 212.432.054.

De gederfde inkomsten van ecstasy
zijn gebaseerd op de volgende cijfers: Het aantal gebruikers die gevraagd werden of zij afgelopen jaar ecstasy hadden gebruikt, werd door Leefstijlmonitor van het CBS, RIVM en het Trimbos-instituut (Van Laar e.a., 2017) geschat op 390.000. 130.000 Van deze gebruikers zeiden maandelijks ecstasy te gebruiken. Dat houdt het aantal gebruikers die zeggen afgelopen jaar ecstasy te hebben gebruikt op 260.000. Hoeveel hebben deze gebruikers nu gebruikt. dat blijft gissen. Er van uitgaande dat deze gebruikers alleen gebruikt hebben op gemiddeld 2 festivals o.d. en gemiddeld per festival 2 ecstasy gaat het voor deze groep voor een totale gebruikshoeveelheid van 4*260.000 tabletten ecstasy= 1040/000*10,-= €10.400.000,- voor de 130.000 gebruikers die zeggen afgelopen maand ecstasy te hebben gebruikt, schat ik in dat zij voornamelijk in de weekenden gebruiken gemiddeld 6 tabletten per weekend 6*52*130.000*€10,-= €405.600.000,- Bij elkaar gaat het hier om €416.000000,-*,056= €232.960.000,- aan gederfde accijns

De gederfde accijns inkomsten van amfetamine
zijn afgeleid van de 180.000 personen zeggen afgelopen jaar wel eens amfetamine gebruikt te hebben. 70000 gebruikers zeggen afgelopen maand amfetamine te hebben gebruikt. Deze laatste groep behoren tot de regelmatig gebruikende groep. Ik ga ervan uit dat deze regelmatig gebruikende groep dat elk weekend doet en daarbij per persoon 3 gram gebruikt. van de overblijvende groep van 110.000 personen, die zegt afgelopen jaar amfetamine te hebben gebruikt, ga ik er van uit dat het ter gelegenheid van een bijgewoond feest was. en dat ongeveer 4 keer per jaar plaats vond. Verder dat deze gebruikers gebruikers telkens 1 gram speed hebben gebruikt en voor een gram speed € 5, betaald hebben. Ik kom dan op een totaal gebruik van 70000*52*3*€5 + 111000*4*€5,-= €56820000,- Voor de gederfde accijnsinkomsten betekent dat een bedrag van: 56820000*0,56= €31.819.200,-.

Totaal gederfde accijns
- Gederfde accijns cannabis = € 577.360.000,-
- Gederfde accijns Cocaïne = € 212.432.054.-
- Gederfde accijns XTC = € 232.960.000,-
- Gederfde accijns amfetamine € 31.819.200,-
Totaal gederfde accijns €1.054.571.254,-

Kosten behandeling verslaving


In 2017 bedroegen de totale uitgaven aan zorg voor verslaving aan alcohol en drugs bijna 820,2 miljoen euro. Laat daar ongeveer de helft voor de zorg voor drugberslaving zijn te weten: behandeling en zorg t.b.v. afhankelijkheid van Cannabis Cocaïne, Opiaten, Ecstasy, Amfetamine en GHB.
H2>kosten zorg drugverslaving Voor 29000 patiënten die afhankelijk zijn van drugs kost de zorg:
€400.000.000,-

De verborgen kosten van drugs gedragen door gezinnen

Vele Nederlandse gezinnen lijden onder hun afhankelijke dierbare of die aan alcohol dan wel aan drugs verslaafd is doet er niet toe. Dit lijden is immens en vanzelfsprekend ook de kosten die ermee gepaard gaan. Net zoals niemand precies weet hoe immens de bijdrage is van huisvrouwen aan de economie, heeft ook nog nooit iemand becijferd hoeveel Euro gezinnen kwijt zijn wanneer zij te kampen hebben met een van middelen afhankelijke dierbare.

Kosten ziekteverzuim door afhankelijkheid van drugs


Ongeveer 1000.000.000,-

Totaal kosten bestrijding van drugs

Politiekosten drugscriminaliteit: €3.123.000.000,-
Rechtspleging en rechtsbijstand ivm drugscriminaliteit: € 776.428.000,-
opsporing van drugscriminaliteit. € 612.462. 000,-
gevangeniswezen en reclassering €1.101.250.000,-
De diefstal van stroom door wietplantages € 200.000.000,-
Branden wietplantages kosten verzekeraars jaarlijks € 60.000.000,-
Derving accijns drugs €1.054.571.254,-
Kosten verslavingszorg € 400.000.000,-
Kosten ziekteverzuim door afhankelijkheid van drugs €1.000.000.000,-
Totaal kosten bestrijding drugs €8.327.711.254,-

Kosten gelegaliseerde drugs

Stel dat alle drugs te koop zijn in de supermarkt of een soort slijterij zoals alcohol, dan zijn ze onderworpen aan de kwaliteitseisen van de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit. Deze drugs zullen dan natuurlijk ook zonder gevaar geproduceerd worden door deskundige gespecialiseerde bedrijven. Restproducten hoeven niet meer gedumpt te worden in de natuur maar kunnen worden gerecycled door afvalverwerkende industrie..
Vervolging door justitie is niet meer nodig dan wat gebruikelijk is voor de alcohol en tabaksproducenten. De belastingdienst zal accijns kunnen heffen.
Natuurlijk blijft de noodzaak de afhankelijkheid van drugs te bestrijden, net zoals dat ook nu bij alcohol en tabaksafhankelijkheid gebeurt. Die kosten zijn echter belangrijk lager dan nu.

Wat kosten gelegaliseerde drugs, betreft kun je dan uitgaan van de volgende posten:
Kosten verslavingszorg € 400.000.000,-
Kosten ziekteverzuim door afhankelijkheid van drugs €1.000.000.000,-
Totaal kosten bestrijding legale drugs €1.400.000.000,-

Discussie

Wanneer alle drugs legaal zouden zijn scheelt dat met deze schatting, jaarlijks ongeveer 7 miljard euro. De georganiseerde misdaad zal naar een ander verdienmodel moeten zoeken. De politie en rechters houden meer tijd over voor andere belangrijke problemen. De gevangenissen zijn een stuk leger.
Of er meer mensen van drugs afhankelijk zullen raken dan nu, is niet met zekerheid te zeggen. Het huidige bekende aantal afhankelijken van drugs is belangrijk lager dan het aantal afhankelijken van alcohol, tabak en door artsen voorgeschreven medicijnen zoals benzo's. Het zou dus kunnen dat het aantal afhankelijken van drugs zal gaan stijgen tot een vergelijkbaar aantal van de huidige legale middelen wanneer drugs legaal zijn en in de vrije verkoop.
De Nederlandse en Europese politiek is nog lang niet zover deze stap van legalisatie van drugs te gaan zetten. Aan de andere kant van de Oceaan hebben Uruguay en 15 staten van de VS hebben cannabis gelegaliseerd. Nederland is al lang geen voorloper meer wanneer het gaat om de status van cannabis. In genoemde staten in de VS is ook de productie van cannabis legaal en gecommercialiseerd. Met het cannabistourisme in Amsterdam door Amerikanen is het dus afgelopen.
Natuurlijk lijkt cannabis een onschuldigere drug dan heroïne, GHB chrystal meth etc. Echter ook moet gezegd worden dat alcohol en tabak zeker niet onschuldiger zijn als vele harddrugs.
De houding van de politiek t.o.v. van drugs zal de komende jaren niet veel veranderen wanneer je de partijprogramma's leest. Echter of deze houding gestoeld is op wetenschappelijke rationele feiten en overwegingen? Daar is veel op af te dingen.

websites:


Cijfers drugs: gebruik en trends 2019, Trimbos instituut
brief 2e kamer over gedetineerdenbegeleiding buitenland 10 augustus 2017
Cocaïne
Red de economie, legaliseer wiet. De correspondent 9 september 2015
Red de economie, legaliseer wiet, NRC 22-10-2014
Drugs en de wet
Bénédicte Ficq
Accijns op sigaretten
Waar een klein land groot in kan zijn
Energiediefstal volgens Netbeheer
opiumwet
Here are all the states that legalized Weed, Sarah Rense, 1920 Esquire

Literatuur

Dekker, Pauline en de Kanter, Wanda, Nederland stopt! Met roken. Amsterdam. Thoeris. (2008)
Meijer,R.F. Berghuis, R.F. Swierstra,K.E. de Waard, J. van Hooff, P.P.M. Slotboom, A.M. Drugs delicten en handhavingskosten. Ministerie van Justitie, Centrale Directie Wetenschapsbeleid en Ontwikkeling. (juli 1995)
Koning de, B. Waarom voeren we nog steeds een War on Drugs? Tijdschrift voor de Politie, jrg. 78 (2016), nr. 1